Justice: What's The Right Thing To Do? Episode 12: "DEBATING SAME-SEX MARRIAGE"
Tóm tắt ngắn:
- Chương trình thảo luận về khái niệm công lý, đặc biệt tập trung vào mối liên hệ giữa công lý và cái thiện (the good).
- Các điểm chính bao gồm: tranh luận về quan niệm chủ thể (narrative conception of the self), nghĩa vụ đoàn kết, ví dụ về những người phân biệt chủng tộc ở miền Nam nước Mỹ những năm 1950, và tranh luận về hôn nhân đồng giới như một trường hợp nghiên cứu cụ thể. Phương pháp cân bằng phản ánh (reflective equilibrium) được đề cập như một cách tiếp cận để lý luận về công lý.
- Ứng dụng và hàm ý: Thảo luận giúp làm sáng tỏ mối quan hệ phức tạp giữa công lý, cái thiện, và sự đa dạng quan điểm trong xã hội, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tham gia tranh luận và đối thoại để đạt được sự hiểu biết chung.
- Quá trình được mô tả chi tiết: Phương pháp cân bằng phản ánh (reflective equilibrium) được giải thích như một quá trình đi lại giữa phán xét cụ thể và nguyên tắc chung để đạt được sự nhất quán trong lý luận về công lý.
Tóm tắt chi tiết:
Chương trình được chia thành nhiều phần, xoay quanh chủ đề công lý và mối liên hệ với cái thiện.
Phần 1: Quan niệm chủ thể và nghĩa vụ đoàn kết: Phần này mở đầu bằng việc xem xét quan niệm chủ thể dựa trên câu chuyện (narrative conception of the self) và các nghĩa vụ đoàn kết không bắt nguồn từ sự đồng thuận. Người dẫn chương trình đặt câu hỏi liệu có tồn tại các nghĩa vụ như vậy hay không, và sử dụng ví dụ về những người phân biệt chủng tộc ở miền Nam nước Mỹ những năm 1950 để thách thức quan điểm cho rằng tất cả nghĩa vụ đều dựa trên sự đồng thuận. Câu hỏi đặt ra là liệu lòng trung thành và sự đoàn kết có thể được xem là những yếu tố quyết định trong việc định nghĩa công lý hay không.
Phần 2: Công lý và cái thiện: Người dẫn chương trình lập luận rằng các lập luận về công lý không thể tách rời khỏi các câu hỏi về cái thiện. Hai cách tiếp cận được phân biệt: quan điểm tương đối (relativist), cho rằng công lý phụ thuộc vào các giá trị hiện hành trong cộng đồng, và quan điểm phi tương đối (non-relativist), cho rằng công lý dựa trên giá trị đạo đức nội tại của các mục tiêu mà quyền lợi phục vụ. Người dẫn chương trình ủng hộ quan điểm phi tương đối.
Phần 3: Tranh luận về hôn nhân đồng giới: Phần này sử dụng tranh luận về hôn nhân đồng giới như một trường hợp nghiên cứu để minh họa cho lập luận rằng việc lý luận về cái thiện là không thể tránh khỏi khi tranh luận về công lý. Những người phản đối hôn nhân đồng giới lập luận rằng mục đích của hôn nhân là sinh sản, trong khi những người ủng hộ cho rằng điều này không cần thiết. Một quan điểm khác cho rằng nhà nước nên trung lập về mặt đạo đức và tôn giáo trong vấn đề này.
Phần 4: Sự trung lập của nhà nước và cân bằng phản ánh: Người dẫn chương trình phân tích quan điểm cho rằng nhà nước nên trung lập về mặt đạo đức và tôn giáo trong vấn đề hôn nhân đồng giới. Ông lập luận rằng điều này là không khả thi, vì các quyết định về luật pháp luôn hàm ý sự tán thành hoặc phản đối về mặt đạo đức. Phương pháp cân bằng phản ánh (reflective equilibrium) của John Rawls được giới thiệu như một cách tiếp cận để lý luận về công lý, bao gồm việc đi lại giữa các phán xét cụ thể và các nguyên tắc chung.
Phần 5: Đa nguyên luận và sự tôn trọng: Phần cuối cùng thảo luận về vấn đề đa nguyên luận trong xã hội và cách thức để đạt được sự tôn trọng lẫn nhau giữa những người có quan điểm khác nhau về đạo đức và tôn giáo. Người dẫn chương trình đề xuất một quan điểm về sự tôn trọng không phải là bỏ qua mà là tham gia vào cuộc tranh luận và đối thoại. Ông kết luận rằng triết học là không thể tránh khỏi, ngay cả khi các câu hỏi về công lý và cái thiện không bao giờ có thể được giải quyết hoàn toàn.
Những trích dẫn đáng chú ý:
- "A truly virtuous man would come to the aid of the most distant stranger as quickly as to his own friend... if men were perfectly virtuous they wouldn't have friends." (Montesquieu)
- "a conception of justice can't be deduced from self-evident premises; its justification is a matter of the mutual support of many considerations, of everything fitting together into one coherent view." (John Rawls)
Tóm lại, chương trình nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xem xét mối quan hệ giữa công lý và cái thiện, đồng thời đề xuất phương pháp cân bằng phản ánh như một công cụ để lý luận về công lý trong một xã hội đa nguyên. Tranh luận về hôn nhân đồng giới được sử dụng như một ví dụ cụ thể để minh họa cho các lập luận này.