HÓA 12 (chương trình mới)-CHƯƠNG 1-LÝ THUYẾT ESTER

Tóm tắt video "HÓA 12 (chương trình mới)-CHƯƠNG 1-LÝ THUYẾT ESTER"

Tóm tắt ngắn:

Video giới thiệu về este, một loại hợp chất hữu cơ có mùi thơm đặc trưng, thường được sử dụng làm hương liệu trong thực phẩm, nước hoa, xà phòng.
Video trình bày định nghĩa, công thức cấu tạo, cách gọi tên este, tính chất vật lý và hóa học của este, bao gồm các phản ứng thủy phân trong môi trường axit và kiềm, phản ứng tráng bạc của este của axit fomic, phản ứng trùng hợp của este có nối đôi.
Video cũng đề cập đến phương pháp điều chế este và các ứng dụng của este trong đời sống, bao gồm làm hương liệu, dung môi, chất dẻo, dược phẩm.
Video cung cấp các mẹo và kỹ thuật để giải quyết bài tập liên quan đến este, đặc biệt là bài tập thí nghiệm điểm 10.

Tóm tắt chi tiết:

1. Định nghĩa, công thức phân tử, công thức cấu tạo và gọi tên este:

Este là hợp chất hữu cơ được tạo thành khi thay thế nhóm OH trong phân tử axit cacboxylic bằng nhóm OR'.
Công thức cấu tạo chung của este là RCOOR', trong đó R là gốc của axit (có thể là H hoặc gốc hiđrocacbon) và R' là gốc hiđrocacbon.
Công thức phân tử của este no đơn chức mạch hở là CnH2nO2 (n ≥ 2) và este không no đơn chức mạch hở có 1 nối đôi là CnH2n-2O2 (n ≥ 3).
Cách gọi tên este: Tên gốc R' + tên axit cacboxylic tương ứng (thay đuôi "ic" bằng "at"). Ví dụ: metyl fomat, etyl axetat.

2. Tính chất vật lý của este:

Este có mùi thơm đặc trưng, thường là mùi hoa quả.
Este có nhiệt độ sôi thấp hơn axit cacboxylic và ancol tương ứng vì không tạo liên kết hiđro liên phân tử.
Este thường tồn tại ở thể lỏng hoặc rắn, ít tan hoặc không tan trong nước, nhẹ hơn nước và nổi trên mặt nước.

3. Tính chất hóa học của este:

Phản ứng thủy phân:
- Trong môi trường axit: Phản ứng thuận nghịch, tạo thành axit cacboxylic và ancol tương ứng. Hiện tượng phân lớp xảy ra do este không tan trong nước.
- Trong môi trường kiềm: Phản ứng một chiều, còn gọi là phản ứng xà phòng hóa, tạo thành muối của axit cacboxylic và ancol tương ứng. Hiện tượng hỗn hợp sản phẩm đồng nhất.
Este của phenol: Phản ứng với kiềm theo tỉ lệ 1:2, tạo thành hai muối và nước.
Este tạo sản phẩm không bền:
- Este có dạng CH=CH-R' khi thủy phân trong môi trường kiềm sẽ tạo thành anđehit tương ứng.
- Este có dạng RCO-CH(R1)R2 khi thủy phân trong môi trường kiềm sẽ tạo thành xeton tương ứng.
Este của axit fomic: Có phản ứng tráng bạc với dung dịch AgNO3/NH3.
Este có nối đôi: Có phản ứng trùng hợp tạo thành polime. Ví dụ: metyl metacrylat trùng hợp tạo thành polime metyl metacrylat, được dùng làm thủy tinh hữu cơ.

4. Điều chế và ứng dụng của este:

Điều chế: Phản ứng este hóa giữa axit cacboxylic và ancol tương ứng, xúc tác H2SO4 đặc, đun nóng.
Chú ý:
- Dùng axit và ancol nguyên chất hoặc có nồng độ cao để tăng hiệu suất phản ứng.
- Để cân bằng chuyển dịch theo chiều thuận, có thể dùng dư một trong hai chất phản ứng, chưng cất lấy este hoặc giảm nước trong phản ứng.
- Tách lấy este bằng phương pháp chiết, sử dụng NaCl bão hòa hoặc nước lạnh để phân lớp rõ ràng hỗn hợp sản phẩm.
Ứng dụng:
- Làm hương liệu cho thực phẩm, nước hoa, xà phòng.
- Làm dung môi.
- Sản xuất chất dẻo (ví dụ: thủy tinh hữu cơ).
- Làm dược phẩm.

Lưu ý:

Video có đề cập đến một số kiến thức bổ sung từ chương trình cũ, bao gồm phản ứng điều chế este của axit fomic với axetylen và phản ứng trùng hợp của este có nối đôi.
Video nhấn mạnh tầm quan trọng của việc học lý thuyết và ghi chép cẩn thận để có thể giải quyết các bài tập liên quan đến este, đặc biệt là bài tập thí nghiệm điểm 10.
Video cũng cung cấp lời khuyên cho học sinh về việc ôn thi đánh giá năng lực và đánh giá tư duy, khẳng định rằng việc học đều các kiến thức trong sách giáo khoa là cách ôn tốt nhất.