Is AI really taking our jobs? The future of work explained I LSE Research

Tóm tắt ngắn:
- Video thảo luận về mối lo ngại việc AI sẽ gây ra thất nghiệp hàng loạt, tương tự như những lo ngại trước đây về cách mạng vi điện tử và internet.
- Điểm mấu chốt là công nghệ luôn được bán với lời hứa về năng suất cao hơn, nhưng tác động thực tế phức tạp hơn nhiều so với những mô hình kinh tế trừu tượng. Ví dụ cụ thể được đề cập là ChatGPT và khả năng soạn thảo bài viết.
- Ứng dụng của AI thay đổi bản chất công việc, không chỉ đơn thuần là thay thế công việc cũ mà còn tạo ra nhiều loại công việc mới. Tuy nhiên, hiện tại, nhiều hệ thống AI vẫn còn nhiều hạn chế như thiên vị giới tính, chủng tộc, và độ chính xác thấp ("hallucinations").
- Phương pháp được đề cập là cần phải có cái nhìn phê phán hơn về cách thiết kế và ứng dụng công nghệ, thay vì chỉ tập trung vào lợi nhuận và quảng cáo. Mô hình kinh tế hợp tác được đề xuất như một giải pháp thay thế.
Tóm tắt chi tiết:
Video được chia thành các phần chính sau:
Phần 1: Lo ngại về thất nghiệp do AI
Người nói bác bỏ quan điểm cho rằng AI sẽ gây ra thất nghiệp hàng loạt, cho rằng đây là nỗi sợ quen thuộc xuất hiện trong mỗi cuộc cách mạng công nghệ. Ông nhấn mạnh rằng công nghệ luôn được quảng cáo là tăng năng suất, nhưng thực tế phức tạp hơn.
Phần 2: Hạn chế của mô hình kinh tế trừu tượng
Các mô hình kinh tế thường tập trung vào các nhiệm vụ cụ thể, ví dụ như sử dụng ChatGPT để viết bài. Tuy nhiên, công việc thực tế bao gồm nhiều yếu tố phức tạp hơn như kỹ năng, giao tiếp, làm việc nhóm, ra quyết định, v.v... Điều này không được phản ánh đầy đủ trong các mô hình kinh tế đơn giản.
Phần 3: Hạn chế của công nghệ AI hiện tại
Người nói chỉ ra nhiều hạn chế của AI hiện tại, bao gồm thiên vị giới tính, chủng tộc, độ tuổi và văn hóa trong thuật toán. AI cũng mắc nhiều lỗi chính xác ("hallucinations"), cho thấy nó còn rất xa so với trí thông minh con người. Ông cho rằng việc ưu tiên lợi nhuận và quảng cáo đã cản trở sự phát triển của công nghệ AI tốt hơn.
Phần 4: Cần có cách tiếp cận khác với công nghệ
Người nói đề xuất cần có một cách tiếp cận phê phán hơn đối với công nghệ, không chỉ tập trung vào lợi nhuận. Ông đưa ra ví dụ về mô hình kinh tế hợp tác như một giải pháp thay thế cho nền kinh tế nền tảng (platform economy) hiện tại, cho phép người lao động tự quản lý công việc và lịch trình.
Phần 5: Tập trung vào các vấn đề thực tế
Người nói chỉ trích các công ty tư vấn lớn vì đưa ra những báo cáo gây hoang mang về số lượng việc làm bị mất do tự động hóa. Ông cho rằng việc thay đổi công nghệ không chỉ đơn thuần là thay thế công việc cũ mà còn thay đổi bản chất công việc. Ông lấy ví dụ về sự khác biệt giữa thư tay và email để minh họa điều này.
Phần 6: Ảnh hưởng của các công ty công nghệ lớn
Người nói chỉ ra sự ảnh hưởng lớn của các công ty công nghệ lớn (Big Five) đến xã hội và cách chúng chiếm lĩnh trí tưởng tượng của mọi người về tương lai. Ông cho rằng sự tập trung vào công nghệ tiên tiến đã làm lu mờ những vấn đề xã hội quan trọng khác.
Phần 7: Kết luận
Cuối cùng, người nói kết luận rằng việc ứng dụng công nghệ sẽ dẫn đến việc thay thế một số công việc, thay đổi một số công việc khác và tạo ra nhiều loại công việc mới. Rất khó để dự đoán chính xác tác động nào sẽ chiếm ưu thế. Ông nhấn mạnh tiềm năng to lớn của công nghệ trong các lĩnh vực y tế và năng lượng, nhưng cũng cần phải có một cách tiếp cận cân bằng và toàn diện hơn.