Justice: What's The Right Thing To Do? Episode 09: "ARGUING AFFIRMATIVE ACTION"
Tóm tắt ngắn:
- Chương trình thảo luận về công bằng phân phối (distributive justice) và vấn đề hành động khẳng định quyền (affirmative action) trong tuyển sinh đại học.
- Các điểm chính xoay quanh việc liệu công bằng có nên dựa trên công trạng đạo đức (moral desert) hay không, và liệu việc xem xét chủng tộc và sắc tộc trong tuyển sinh có công bằng hay vi phạm quyền cá nhân. Ví dụ điển hình được dùng là vụ kiện Cheryl Hopwood kiện trường luật Đại học Texas.
- Ứng dụng và hệ quả của việc thảo luận tập trung vào việc xác định tiêu chí tuyển sinh công bằng, cân bằng giữa công trạng cá nhân và mục tiêu xã hội của trường đại học.
- Phương pháp được sử dụng là phân tích các lập luận ủng hộ và phản đối hành động khẳng định quyền, bao gồm lập luận sửa chữa bất công trong quá khứ, lập luận bồi thường, và lập luận đa dạng hóa. Triết lý của Aristotle về công bằng cũng được đề cập.
Tóm tắt chi tiết:
Chương trình tập trung vào việc tranh luận về tính công bằng của hành động khẳng định quyền (affirmative action) trong tuyển sinh đại học, đặc biệt là vụ kiện Cheryl Hopwood kiện trường luật Đại học Texas. Hopwood bị từ chối nhập học mặc dù có điểm số cao hơn một số ứng viên thiểu số được nhận.
Phần 1: Giới thiệu vấn đề và vụ kiện Hopwood: Chương trình đặt ra câu hỏi về công bằng phân phối và liệu công bằng có nên dựa trên công trạng đạo đức hay không. Vụ kiện Hopwood được dùng làm ví dụ điển hình, trong đó trường luật Đại học Texas sử dụng chính sách hành động khẳng định quyền, xem xét chủng tộc và sắc tộc trong tuyển sinh. Hopwood cho rằng cô bị phân biệt đối xử vì là người da trắng.
Phần 2: Tranh luận về hành động khẳng định quyền: Người tham gia tranh luận đưa ra nhiều quan điểm khác nhau. Một số người ủng hộ cho rằng cần phải xem xét bối cảnh giáo dục bất bình đẳng của các nhóm thiểu số để có đánh giá chính xác hơn về năng lực học tập. Một số khác cho rằng hành động khẳng định quyền là cần thiết để bồi thường cho những bất công trong quá khứ. Một số khác nữa cho rằng đa dạng hóa sinh viên là mục tiêu quan trọng của trường đại học. Những người phản đối cho rằng việc xem xét chủng tộc là bất công vì nó dựa trên yếu tố ngoài tầm kiểm soát của cá nhân.
Phần 3: Ba lập luận chính ủng hộ hành động khẳng định quyền: Ba lập luận chính được tóm tắt là: (1) Lập luận sửa chữa (corrective): Điều chỉnh điểm số dựa trên bất lợi giáo dục; (2) Lập luận bồi thường (compensatory): Bồi thường cho bất công lịch sử; (3) Lập luận đa dạng (diversity): Đa dạng hóa sinh viên mang lại lợi ích cho tất cả mọi người và phục vụ mục tiêu xã hội của trường đại học.
Phần 4: Phản bác và tranh luận tiếp theo: Những phản bác tập trung vào việc liệu có công bằng khi yêu cầu thế hệ hiện tại phải bồi thường cho những bất công trong quá khứ mà họ không gây ra hay không. Tranh luận cũng xoay quanh việc liệu việc sử dụng hành động khẳng định quyền có vi phạm quyền cá nhân hay không, cụ thể là quyền được xem xét dựa trên thành tích cá nhân. Việc so sánh với các chính sách phân biệt đối xử trong quá khứ (như chính sách phân biệt chủng tộc tại trường luật Texas những năm 1950) cũng được đưa ra để làm rõ vấn đề.
Phần 5: Triết lý của Aristotle về công bằng: Chương trình giới thiệu triết lý của Aristotle về công bằng, cho rằng công bằng là việc phân phối tài nguyên dựa trên công trạng phù hợp với mục đích sử dụng (telos). Ví dụ về việc phân phối sáo flute được dùng để minh họa: sáo tốt nhất nên thuộc về người chơi giỏi nhất vì đó là mục đích của sáo. Điều này được gọi là lập luận thần học (teleological reasoning). Chương trình đặt ra câu hỏi liệu việc tách rời công bằng khỏi công trạng đạo đức có khả thi và mong muốn hay không.
Kết luận: Chương trình kết thúc bằng việc đặt ra câu hỏi về bản chất của công bằng, liệu nó có nên dựa trên công trạng đạo đức hay không, và liệu việc xem xét mục tiêu xã hội của trường đại học có thể biện minh cho việc sử dụng hành động khẳng định quyền hay không. Triết lý của Aristotle được đưa ra như một quan điểm đối lập với quan điểm hiện đại về công bằng.