Hành trình 5 năm phát triển chuỗi giá trị Nghêu - Dự án (SCBV)
Tóm tắt ngắn:
Dự án "Phát triển bền vững và toàn diện chuỗi giá trị nghêu và che tại Việt Nam" (SCBV) do Liên minh Châu Âu tài trợ đã được triển khai trong 5 năm (2018-2023) tại Tiền Giang, Bến Tre và Trà Vinh. Dự án tập trung vào việc nâng cao chuỗi giá trị nghêu thông qua sản xuất bền vững, ứng dụng công nghệ (máy phân loại nghêu, xử lý sạch cát), liên kết doanh nghiệp - hợp tác xã, và đạt chứng nhận quốc tế (MSC, ASC). Kết quả là tăng thu nhập người nuôi nghêu, cải thiện chất lượng sản phẩm, mở rộng thị trường xuất khẩu, đặc biệt là vào Châu Âu, và nâng cao vị thế phụ nữ trong ngành. Dự án sử dụng phương pháp tiếp cận thúc đẩy sản xuất bền vững, kết hợp với nâng cao năng lực quản lý chuỗi giá trị.
Tóm tắt chi tiết:
Dự án SCBV được chia thành các phần chính sau:
Phần 1: Thực trạng và mục tiêu: Video nêu bật thực trạng ngành nghêu Việt Nam: sản xuất không bền vững, liên kết yếu, thu nhập thấp, ảnh hưởng biến đổi khí hậu. Mục tiêu của dự án là cải thiện tình hình này bằng cách thúc đẩy sản xuất bền vững, nâng cao năng lực quản lý chuỗi giá trị, và đạt chứng nhận quốc tế như MSC và ASC.
Phần 2: Giải pháp và triển khai: Dự án tập trung vào việc hỗ trợ người nuôi nghêu áp dụng các kỹ thuật hiện đại như nuôi nghêu nước sâu, ương giống trong ao lót bạt, sử dụng than hoạt tính làm sạch môi trường, máy phân loại nghêu. Đặc biệt, dự án nhấn mạnh việc đạt chứng nhận bền vững (MSC, ASC) để tiếp cận thị trường xuất khẩu cao cấp. Một ví dụ được đề cập là hợp tác xã Thanh Lợi thành công trong việc liên kết với doanh nghiệp và đạt tiêu chuẩn nghêu sạch nhờ giải pháp xử lý cát. "Cái hướng đi của dự án là theo hướng bền vững, tiếp cận chứng nhận..."
Phần 3: Kết quả và tác động: Dự án đã mang lại nhiều kết quả tích cực: tăng thu nhập cho khoảng 20.000 người, tổ chức tốt hơn 62 nhóm sản xuất, 15 doanh nghiệp nâng cao giá trị gia tăng, tạo ra 3212 việc làm mới. Trà Vinh đạt chứng nhận ASC, Bến Tre duy trì chứng nhận MSC. Xuất khẩu nghêu sang Châu Âu tăng từ 38% lên 40%. Việc liên kết hợp tác xã - doanh nghiệp - ngân hàng (Agribank) được nhấn mạnh như một thành công quan trọng. "Trước đây thì bán nghêu nó không có được giá, từ lúc mà dự án hỗ trợ thì mình có đóng góp, mình đi tham gia hội trợ..."
Phần 4: Vai trò của phụ nữ và hợp tác: Dự án nhấn mạnh vai trò của phụ nữ trong việc nâng cao hiệu quả sản xuất và quản lý hợp tác xã. Phụ nữ được trao quyền nhiều hơn, tự tin hơn trong tham gia các hoạt động xã hội và kinh tế. "Trao cho chị làm tổ trưởng... các chị tự mình vận động... có thể mạnh hơn đàn ông..."
Phần 5: Hợp tác và kết luận: Thành công của dự án dựa trên sự hợp tác chặt chẽ giữa chính quyền, doanh nghiệp, người dân, các tổ chức nghiên cứu và các NGO. Ba liên minh công tư (PPP) được thành lập. Dự án đã vượt qua thách thức của đại dịch Covid-19 và đạt được những kết quả đáng kể. "Tôi rất là hạnh phúc khi mà tham gia cái xây dựng cái chuỗi liên kết nghêu ở Bến Tre... tôi tin rằng dự án này sẽ thành công..." Các đại diện hợp tác xã bày tỏ lòng biết ơn đối với sự hỗ trợ của dự án.