VIETSPEN 10/12/2022 - 4. vai trò dinh dưỡng đường tiêu hóa và tĩnh mạch ở bn ung thư

Tóm tắt ngắn:

Bài thuyết trình tập trung vào vai trò của dinh dưỡng trong điều trị bệnh nhân ung thư, đặc biệt nhấn mạnh sự cần thiết của hỗ trợ dinh dưỡng đường tiêu hóa và tĩnh mạch.
Các điểm chính bao gồm: tỷ lệ suy dinh dưỡng cao ở bệnh nhân ung thư (40-80%), nguyên nhân suy dinh dưỡng (giảm cung cấp thức ăn, tác dụng phụ điều trị), ảnh hưởng của suy dinh dưỡng (kéo dài thời gian nằm viện, tăng chi phí, giảm chất lượng sống), các phương pháp can thiệp dinh dưỡng (tư vấn dinh dưỡng, bổ sung dinh dưỡng qua đường miệng, ống thông, tĩnh mạch), và phân tích hiệu quả của nuôi dưỡng đường tiêu hóa và tĩnh mạch. Các công cụ đánh giá nguy cơ suy dinh dưỡng như NRS-2002 được đề cập.
Ứng dụng và ý nghĩa: Cải thiện cân nặng, hấp thu năng lượng, chất lượng sống của bệnh nhân ung thư. Tuy nhiên, nuôi dưỡng tĩnh mạch cần được cân nhắc kỹ lưỡng do nguy cơ biến chứng. Tư vấn dinh dưỡng đóng vai trò then chốt trong việc cải thiện tình trạng bệnh nhân.
Các quy trình được mô tả chi tiết: Quá trình tư vấn dinh dưỡng, lựa chọn phương pháp can thiệp dinh dưỡng (đường miệng, ống thông, tĩnh mạch) dựa trên tình trạng bệnh nhân, và quá trình theo dõi, đánh giá hiệu quả can thiệp.

Tóm tắt chi tiết:

Bài thuyết trình chia thành các phần chính sau:

Phần 1: Tầm quan trọng của dinh dưỡng trong ung thư: Bài trình bày nhấn mạnh thực trạng suy dinh dưỡng ở bệnh nhân ung thư rất cao (40-80%, cao nhất ở ung thư tụy), ngay cả ở giai đoạn sớm (20%) và lên đến 90% ở giai đoạn cuối. Suy dinh dưỡng dẫn đến kéo dài thời gian nằm viện, tăng chi phí điều trị, giảm chất lượng sống và thời gian sống thêm. "Ung thư có thể chưa chắc đã chết nhưng tự sát thì chắc chắn chết", nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chăm sóc sức khỏe tinh thần bệnh nhân.

Phần 2: Nguyên nhân suy dinh dưỡng ở bệnh nhân ung thư: Nguyên nhân chính là giảm cung cấp thức ăn, tăng dị hóa, nôn, viêm niêm mạc, khó hấp thu do tác dụng phụ của hóa trị, xạ trị.

Phần 3: Can thiệp dinh dưỡng: Can thiệp dinh dưỡng bao gồm tư vấn dinh dưỡng, bổ sung dinh dưỡng qua đường miệng, ống thông hoặc tĩnh mạch. Bài thuyết trình phân tích các nghiên cứu về hiệu quả của nuôi dưỡng đường tiêu hóa và tĩnh mạch. Nuôi dưỡng đường tiêu hóa cải thiện cân nặng và hấp thu năng lượng nhưng không cải thiện tỷ lệ tử vong. Nuôi dưỡng tĩnh mạch cần cân nhắc kỹ do nguy cơ nhiễm khuẩn. Một nghiên cứu cho thấy nuôi dưỡng tĩnh mạch giúp bệnh nhân giai đoạn cuối sống thêm 46 ngày so với 7 ngày ở nhóm không can thiệp.

Phần 4: Quy trình chỉ định can thiệp dinh dưỡng: Chỉ định can thiệp phụ thuộc vào tình trạng lâm sàng, tiên lượng, nhu cầu dinh dưỡng. Cần sự phối hợp giữa bác sĩ ung thư và bác sĩ dinh dưỡng. Tư vấn dinh dưỡng là bước đầu tiên, ưu tiên đường miệng. Chỉ định nuôi dưỡng đường tiêu hóa hoặc tĩnh mạch khi hấp thu đường miệng dưới 60% hoặc không thể thực hiện được. "Bác sĩ nên hỏi bệnh nhân 'Tôi được phép ăn gì?' chứ không phải 'Tôi kiêng gì?'".

Phần 5: Thực tiễn can thiệp dinh dưỡng trong các trường hợp cụ thể: Bài thuyết trình đề cập đến các trường hợp cụ thể như ung thư đầu cổ, thực quản, ghép tủy xương. Nuôi dưỡng tĩnh mạch được chỉ định trong trường hợp không thể nuôi dưỡng đường tiêu hóa, nhưng cần cân nhắc kỹ lưỡng. Đặt ống thông dạ dày có thể gây rò rỉ, cần kỹ thuật đặt chính xác. Vai trò của dinh dưỡng miễn dịch chưa được làm rõ.

Phần 6: Kết luận: Bài thuyết trình nhấn mạnh tầm quan trọng của sự phối hợp giữa bác sĩ lâm sàng và bác sĩ dinh dưỡng, sự cần thiết của tư vấn dinh dưỡng, và việc thay đổi tư duy về dinh dưỡng ở bệnh nhân ung thư (không phải "ăn để nuôi u"). Cần chú trọng đến chất lượng sống và sức khỏe tinh thần của bệnh nhân. Thực đơn cần được cá nhân hóa, phù hợp với sở thích của bệnh nhân. Đối với bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối, can thiệp dinh dưỡng tập trung vào cải thiện chất lượng sống hơn là kéo dài thời gian sống.