10 KIỂU KHẨU NGHIỆP TUYỆT ĐỐI PHẢI TRÁNH
Tóm tắt ngắn:
- Video giới thiệu 10 kiểu khẩu nghiệp cần tránh theo quan điểm Nho giáo và đạo lý người xưa. Khẩu nghiệp được định nghĩa là những lời nói tiêu cực gây hại cho người khác và bản thân.
- Video phân tích chi tiết 10 kiểu khẩu nghiệp: đa ngôn, khinh ngôn, cuồng ngôn, trực ngôn, tận ngôn, lậu ngôn, ác ngôn, căn ngôn, xàm ngôn, nộ ngôn, mỗi kiểu được minh họa bằng câu chuyện và lời dạy của Khổng Tử hay các nhân vật lịch sử khác.
- Áp dụng những lời dạy này giúp giữ gìn nhân cách, tích đức, tạo phúc, và có cuộc sống an vui, tránh những điều không may do lời nói gây ra.
- Video không đề cập đến quy trình hay phương pháp cụ thể nào ngoài việc khuyến khích suy nghĩ kỹ trước khi nói.
Tóm tắt chi tiết:
Video được chia thành các phần, mỗi phần phân tích một kiểu khẩu nghiệp:
-
Đa ngôn (Nói nhiều): Video dẫn chứng câu chuyện ếch nhái kêu suốt ngày nhưng không ai nghe, trái ngược với tiếng gà gáy sáng sớm làm cả thiên hạ chấn động. Nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nói đúng lúc, đúng chỗ. "Đa ngôn tất thất, nói nhiều ắt sẽ có sai sót."
-
Khinh ngôn (Nói năng khinh suất): Câu chuyện Khổng Tử bị người nông dân khinh thường nhưng không đáp trả. Khổng Tử dạy rằng nếu không tiếp nhận lời khinh bạc, nó sẽ vẫn thuộc về người nói, không thể làm tổn thương ta.
-
Cuồng ngôn (Nói khoác lác): Câu chuyện Tử Cống tự tin tuyên bố có thể làm giàu có một nước trong 3 năm. Khổng Tử nhắc nhở về sự khiêm tốn và hành động chứng minh thay vì lời nói khoe khoang. "Tri giả bất ngôn, ngôn giả bất tri" (người thực sự hiểu biết thì ít khoe khoan, kẻ nói nhiều thường là người chưa thấu đáo).
-
Trực ngôn (Nói thẳng): Câu chuyện Khổng Tử khuyên Vệ Linh Công nhưng bị phớt lờ. Video nhấn mạnh tầm quan trọng của việc lựa lời, tùy thời mà dùng, tránh trực ngôn gây phản tác dụng.
-
Tận ngôn (Nói quá nhiều, khuyên bảo quá mức): Câu chuyện Giới Hầu Bá khuyên can Tấn Cảnh Công nhưng bị phớt lờ và bị trục xuất. "Lời nói cần có chừng mực, khuyên bảo phải có giới hạn."
-
Lậu ngôn (Tiết lộ bí mật): Câu chuyện Tử Lộ vô tình tiết lộ kế hoạch quân sự, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. "Liệu họa từ miệng mà ra, phúc từ miệng mà vào."
-
Ác ngôn (Nói lời cay nghiệt): Câu chuyện Tử Lượng chê bai người ăn mày. Khổng Tử dạy rằng sự thật mà không có lòng nhân thì chẳng khác nào dùng dao đâm vào tim người khác. "Đau sang vị, ác ngôn tiu ý" (vết thương do đau kiếm gây ra có thể lành, nhưng lời ác ý thì mãi găm sâu trong lòng).
-
Căn ngôn (Nói quá cứng nhắc, gay gắt): Câu chuyện đứa trẻ tranh luận với trưởng làng về việc sửa đường. Khổng Tử ví lời nói như gió mạnh hay dòng nước êm ái, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc lựa lời nói mềm mỏng.
-
Xàm ngôn (Nói những điều vô nghĩa): Câu chuyện Lỗ Tấn nói nhiều nhưng không có trọng tâm. Khổng Tử ví lời nói như dòng suối, nếu không có giá trị thì chẳng khác nào dòng suối nông chảy mãi mà chẳng mang lại lợi ích gì. "Ngôn chi vô nghĩa bất như bất ngôn" (Lời nói không có ý nghĩa thì thà đừng nói còn hơn).
-
Nộ ngôn (Nói trong lúc giận dữ): Câu chuyện Tử Cống bị vua Ngô khinh thường nhưng giữ bình tĩnh, không đáp trả gay gắt. Video khuyên nên kiểm soát lời nói khi giận dữ.
Video kết thúc bằng lời khuyên hãy cẩn trọng trong lời nói, vì mỗi lời nói đều có thể tạo phúc hoặc gây họa. "Lời nói chẳng mất tiền mua, lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau."